17-DARS. MS EXCEL YORDAMIDA BA’ZI MASALALARNI YECHISH
MS Excel 2010 yordamida tenglama va tenglamalar sistemasini grafik
usulda yechish imkoniyati mavjud. Buning uchun tenglamalar yoki
tenglamalar sistemasini funksiyalar ko‘rinishiga keltriladi. Grafikni tahlil
qilish orqali tenglamalarning taqribiy yechimlari aniqlanadi.
1-mashq. x4-2x3-3x2+1=0 tenglama yechimlar yotgan oralig‘ini
toping.
Bajarish:
A1 katakka x, A2 ga f(x) kiritiladi;
B1:F1 da x ning qiymatlari kiritiladi;
B2 quyidagi formulani kiritamiz: =B1^4-2*B1^3-3*B1^2+1;
C2:F2 blokdagi kataklarga yuqoridagi formulaning nusxasi
ko‘chiriladi. Natijada quyidagi jadval hosil bo‘ladi:
Jadvaldan qaralayotgan tenglamaning yechimi (0;1) va (2;3) oraliqlarda
ekanligi ma’lum bo‘ldi. Qaralayotgan oraliqni yanada maydalash hisobiga
izlanayotgan yechimga yetarlicha yaqinlashishimiz mumkin.
2-mashq.
x y tenglamalar sistemasini yeching.
Yechish. Ushbu tenglamalar sistemasini yechish uchun quyidagi ikkita
grafikni qaraymiz:
Qaralayotgan tenglamalar sistemasi yechimini topish uchun hosil
bo‘lgan funksiyalarni ordinatalari teng bo‘lgan x qiymatlari izlanadi:
Grafikdan ko‘rinmoqdaki, x=1 bo‘lganda, y=0 bo‘ladi.
YODDA SAQLANG !
MS Excel 2010 yordamida tenglama va tenglamalar
sistemasini grafik usulda taqribiy yechish imkoniyati mavjud.